Diyarbakır’ın Lice ilçesinde 1993 yılında 15 sivilin, bir askerin ve dönemin Jandarma Bölge Komutanı Bahtiyar Aydın’ın öldürüldüğü askeri operasyonla ilgili açılan davanın karar duruşması İzmir 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşmayı CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Diyarbakır Baro Başkanı Cihan Aydın, İzmir Baro Başkanı Özkan Yücel ve çok sayıda avukat takip etti.
Duruşmanın başlamasıyla birlikte söz alan katılan avukatları, dosyanın, sanık Eşref Hatipoğlu’nun bir diğer yargılandığı Kızıltepe dosyasıyla birleştirilmesini talep etti. Mahkeme heyeti ise dosyanın bu dosyayla bir ilgisi bulunmadığı iddiasıyla bu talebi reddetti.
Katılan avukatları ayrıca bir kez daha mütalaa karşısında beyanlarını hazırlamak üzere süre istedi. Bu talep de heyet tarafından reddedildi.
‘Sanığın alacağı cezanın önemi yok’
Duruşmada, katılanların 3,5 yıl süren yargılama sonrasında esas hakkındaki beyanları da alındı.
Katılanlardan Şiyar Kaymaz, 13 yaşındayken tanık olduğu Lice katliamına ilişkin “Sanığın alacağı cezanın benim için önemi yoktur. Önemli olan hala devlet içinde bu olayları yapacak kişilerin mevcudiyetidir” dedi.
Etem Özer ise “Olaylar sırasında askerden geleli 2 ay olmuş bir vatandaş olarak konuşuyorum. Licelilerin yüreğinin bir nebze soğuması için sanığın cezalandırılmasını talep ediyorum” diye konuştu.
‘Mütalaa sadece 2 paragraf’
Ardından söz alan katılan avukatlarından Yunus Muratakan, ‘Licelilerin nerede, nasıl öldürüldüğü tespit edilmemiştir’ denilen iddianameye dikkat çekerek, “Biz de sizden bunu talep ettik sesimizi duyuramadık” diye belirtti ve şöyle devam etti:
“Klasörlerce verilen ifadeler, toplanan deliller, bilirkişi incelemesi dahi yapılmayan mevcut otopsi raporları, 16 Licelinin öldürülmesine karşın 25 yıldır sürüncemede bırakılan davada savcının verdiği mütalaa sadece 2 paragraf! Kaçak yapılan yargılamada bizden kaçırarak dinlediğiniz sanık Eşref Hatipoğlu’nun beyanlarını emsal alarak mütalaa hazırlanmıştır. Olay günü ‘örgüt mensupları ile çatışma yaşanmış, örgüt üyeleri öldürülmüştür’ diyen savcılık mütalaası var. Bir tane örgüt mensubuna ait otopsi raporu yok. 27 klasörde tek bir tane örgüt mensubunun kimliği yok. En az 11 saat tank ve toplarla süren operasyon kime karşı yapılmıştır? 11 saatlik çatışmada ordu hiçbir işe mi yaramadı da tek bir örgüt mensubu yara bile almadı?”
Diyarbakır Baro Başkanı Cihan Aydın ise konuşmasında davanın Diyarbakır’dan önce Eskişehir’e, ardından da İzmir’e gönderilmesi üzerinde durdu.
Mahkemenin keşif yapılması taleplerini dahi reddettiğini söyleyen Aydın, “Bu dosyada sanıkların da sanık müdafilerinin de güvenlik sorunu yoktur. Temizöz davası 4 yıl Diyarbakır’da görüldü, sorun yaşanmadı. Bu dosyada Tahir Elçi ve Selçuk Kozağaçlı katılan vekilleriydi. Bugün Kozağaçlı tutuklu, Elçi katledildi. Varsa bizim için güvenlik sorunu vardır” dedi.
Davanın tek sanığı cezalandırılsın
İddia makamının beraat talep ettiği mütalaaya ilişkin beyanlarını sunan katılan avukatları, sanık Eşref Hatipoğlu’nun cezalandırılmasını talep etti.
“Bir daha bu suçların tekrar etmemesi katliamların yaşanmaması adına burada vereceğiniz karar etkili olacaktır. Bu yüzden sanığın cezalandırılmasını talep ediyoruz.”
Savcı mütalaasını tekrar etti
Savcı ise önceki mütalaasını tekrar etti. Ardından sanık avukatının savunmasına geçildi.
Hatipoğlu’nun avukatı, mütalaaya katıldığını belirterek, “Katılan avukatların tersi yöndeki taleplerinin reddedilmesini istiyorum” dedi.
Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, davanın tek sanığı olan dönemin Diyarbakır Jandarma Alay Komutanı emekli Albay Eşref Hatipoğlu’nun beraatına karar verdi.
Haklarındaki iddianamede, “Taammüden öldürme”, “Halkı isyana ve birbirini öldürmeye teşvik”, “Cürüm işlemek üzere teşekkül oluşturma” suçlarından dava açılan iki sanıktan biri olan Üsteğmen Tunay Yanardağ’ın hayatını kaybetmesi üzerine, Eşref Hatipoğlu davanın tek sanığı olarak kalmıştı.
Davaya ilişkin
Diyarbakır’ın Lice ilçesinde 22 Ekim 1993 tarihinde 5’i çocuk 15 sivilin, bir askerin ve dönemin Jandarma Bölge Komutanı Bahtiyar Aydın’ın öldürülmesiyle sonuçlanan; 242 işyeri ve 401 konutun zarar gördüğü; insanların ilçeden göç etmesine neden olan askeri operasyonla ilgili süren dava, zamanaşımına bir gün kala, 21 Ekim 2013’te Diyarbakır Cumhuriyet Savcısı Osman Coşkun’un hazırladığı iddianamenin Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilmesiyle başlamıştı.
Dava iddianamesinde Lice’nin yerle bir olmasına neden olan saldırının failinin, işaret edildiği gibi PKK olmadığı ifade edilirken, 16 kişinin ölmesine ve çok sayıda kişinin yaralanmasına yol açan operasyonun dönemin Diyarbakır Jandarma Alay Komutanı Eşref Hatipoğlu tarafından yönetildiği, Bahtiyar Aydın cinayetinin de Üsteğmen Tünay Yanardağ tarafında organize edildiği savunuluyordu.
“Güvenlik gerekçesiyle” önce Eskişehir’e, ardından İzmir’e nakledilen yargılama, 13 Haziran 2014’te İzmir 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin sanıkların üst dereceli kolluk amirleri olması nedeniyle Adalet Bakanlığı’ndan izin istenmesi gerektiği yönündeki kararı nedeniyle daha başlamadan durmuştu.
29 Ocak 2015’te avukatların bu karara itirazını değerlendiren HSYK 3. Dairesi durdurma kararını bozmuştu.
